چطور سر کلاس زبان، بازی انجام بدهم؟

انجام بازی سر کلاس زبان می‌تواند کلاس را شاداب‌تر کند و به زبان‌آموزان شما هم انگیزه بیشتری بدهد. همچنین، با انجام بازی، مفاهیم و ساختارها بهتر جا می‌افتند.

البته به‌عنوان معلم زبان باید به خاطر داشته باشید که بازی در کلاس زبان فقط برای بازی کردن و خوش گذشتن یا تغییر مود کلاس نیست؛ باید هدف آموزشی از بازی را مشخص کنید و بدانید که ربط آن بازی به درس مورد نظر چیست و قرار است بازی را در کجای درس و کدام مرحله انجام بدهید.

بازی مناسب کدام مرحله از درس است؟

بازی‌های آموزش زبان معمولاً نوعی تمرین به حساب می‌آیند یعنی بعد از ارائه زبان مورد نظر (گرامر یا لغت یا هر نکته دیگری)، می‌توان از بازی‌ها استفاده کرد تا نکته مورد نظر بهتر جا بیفتد.

همانطور که می‌دانید، مرحله تمرین در آموزش زبان به دو بخش تمرین‌های کنترل‌شده (مکانیکی) و تمرین‌های منعطف‌تر تقسیم می شوند. از آنجایی که در انجام بازی‌ها، معمولاً این انعطاف وجود دارد که زبان‌‌آموز از بین جواب‌های درست محتلفی که وجود دارد، هر کدام را انتخاب کند، بهتر است بازی را برای بخش منعطف‌تر (Less-Controlled) در طرح درس‌تان در نظر بگیرید.

اما اگر بتوانید بازی آموزشی‌ای طراحی کنید که در آن زبان‌آموزان بطور مکانیکی زبانی که درس داده‌اید را تمرین کنند، بسیار هم عالی است.

یادتان باشد که در تمرین‌های مکانیکی و کنترل‌شده، فقط یک جواب درست وجود دارد.

برای مرحله تولید هم بازی وجود دارد؟

با این‌که در زندگی واقعی هم ممکن است افراد بازی‌های مختلفی انجام بدهند، اما در بازی‌های آموزش زبان معمولاً تمرکز بر یک نکته زبانی است و زبان‌آموزان به اندازه مرحله تولید، در استفاده از زبان آزاد نیستند.

بنابراین بهتر است از بازی‌ها در این مرحله استفاده نشود مگر این‌که مطمئن باشید که زبان‌آموزان در موقعیت مشابه زندگی واقعی و بدون محدودیت، زبان مورد نظر را تولید می‌کنند.

چند نمونه بازی برای کلاس زبان

تعداد و نوع بازی‌های آموزش زبان نامحدود است. خیلی از این بازی‌ها، بازی‌های معرفی هستند مثل Hangman و بعضی از آنها هم در کلاس‌های زبان توسط بیشتر معلم‌های زبان استفاده می‌شوند مثل: Find Someone Who یا پانتومیم (Charades) که معلم‌های زبان با آن آشنایی دارند.

اینجا اسم چند بازی آموزش زبان را برای شما می‌نویسم که بیشتر توسط معلم‌های زبان انگلیسی انجام می‌شوند اما اگر زبانی بجز انگلیسی درس می‌دهید هم می‌توانید از این بازی‌ها ایده بگیرید و نسخه مورد نظر خودتان را طراحی کنید:

• Two Truths and a Lie – برای تمرین زمان حال ساده یا گذشته ساده
• Taboo – برای تقویت واژگان و مهارت توصیف
• Grammar Auction – برای مرور و تصحیح اشتباهات گرامری (مثلاً ساختار مجهول)
• Find Someone Who… – برای تمرین سؤالات و زمان‌ها
• Role Play Scenarios – برای تمرین مکالمه و واژگان کاربردی
• Board Race – برای رقابت در واژگان یا اصطلاحات گرامری
• Sentence Scramble – برای تمرین ترتیب واژه‌ها و گرامر
• Picture Dictation – برای تقویت مهارت شنیداری و توصیف
• Word Association Chain – برای افزایش دایره واژگان
• Jeopardy (ESL Version) – برای مرور گرامر، واژگان، اصطلاحات
• Pelmanism / Memory Game – برای تطبیق واژگان با تعاریف یا تصاویر
• Would You Rather… – برای تمرین شرطی‌ها یا صحبت آزاد
• Back to the Board – برای تمرین تعریف واژه‌ها یا گرامر
• Relative Clause Quiz Game – ساخت جملات ترکیبی با who, which, that
• Story Cubes (Dice) – برای داستان‌سازی خلاقانه و زمان‌های مختلف
• Question Ball Toss – تمرین ساخت سؤال در سطح‌های مختلف
• Passive Voice Transformation Game – تبدیل جملات معلوم به مجهول
• Error Correction Relay – یافتن و اصلاح اشتباهات در جملات
• Guess the Object / Person / Job – تمرین توصیف و کاربرد صفات
• Category Race – تقویت واژگان در دسته‌بندی‌های خاص (غذا، سفر، شغل و…)

برای توضیح هرکدام از این بازی‌ها می‌توانید اسم آنها را جستجو کنید تا ببینید چطور باید انجام شوند. اینجا توضیح بازی اول را می‌نویسم:

بازی Two Truths and a Lie (دو حقیقت و یک دروغ)

این بازی یک فعالیت بسیار جذاب، تعاملی و مؤثر برای تقویت مهارت‌های گفتاری و تمرین زمان‌های گرامری مانند حال ساده یا گذشته ساده در کلاس زبان است.

هدف بازی:

تمرین گرامر (مخصوصاً زمان‌ها)، افزایش دایره واژگان، تقویت مهارت صحبت کردن و گوش دادن، و ایجاد فضای تعاملی.

نحوه اجرای بازی:

۱. هر زبان‌آموز باید سه جمله درباره خودش بگوید:

• دو جمله درست (حقیقت)
• یک جمله نادرست (دروغ)

۲. همکلاسی‌ها باید حدس بزنند کدام جمله دروغ است و چرا فکر می‌کنند که آن جمله نادرست است.

مثال با زمان حال ساده (برای سطوح مقدماتی – A2):

“I drink coffee every morning.”

“I have two brothers.”

“I live in Canada.”

(یکی از این جملات دروغ است. دیگران باید حدس بزنند کدام است.)

مثال با زمان گذشته ساده (برای سطوح متوسط – B1):

“I traveled to Italy last year.”

“I met a famous singer when I was a teenager.”

“I broke my arm when I was five.”

نکات آموزشی:

• می‌توانید از قبل لیستی از افعال پرکاربرد حال یا گذشته را مرور کنید.

• بعد از حدس‌ها، از زبان‌آموز بخواهید جمله‌ها را تصحیح یا توضیح دهد.

• معلم می‌تواند روی تلفظ، ساختار جمله یا واژگان تمرکز کند.

برای بازی‌های بیشتر، هم می‌توانید از هوش مصنوعی استفاده کنید و هم در اینترنت جستجو کنید. اما نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که حتماً هدف آموزشی بازی (این‌که قرار است چه چیزی را تمرین کنند)، سطح کلاس و زبان‌آموزان، نوع تمرین، و نیز نوع تعامل زبان‌آموزان با هم را هم مشخص کنید تا نتایج بهتری بگیرید.